مدیرکل بهزیستی خراسان رضوی در خصوص طولانی شدن فرآیند فرزندخواندگی، گفت: تنها دلیل این موضوع، محدود بودن تعداد فرزندان واجد شرایط برای واگذاری است. بیش از 90 درصد کودکانی که وارد بهزیستی میشوند بد سرپرست هستند نه بی سرپرست بنابراین تا زمانی که مقام قضایی به این نتیجه برسد که سلب حضانت کند، مدت زمان طولانی میانجامد و مراحل قانونی را میطلبد.
وی افزود: در حال حاضر یک هزار و 700 کودک صفر تا 18 سال در 94 مرکز شبهخانواده در استان خراسان رضوی زندگی میکنند ولی تعداد فرزندانی که به موجب قانون صلاحیت واگذاری برای فرزندخواندگی را دارند، انگشت شمار هستند. مردم عزیز باید به این موضوع توجه داشته باشند که هر کودکی که در بهزیستی پذیرش میشود، دارای شرایط واگذاری برای فرزندخواندگی نیست. پس از بررسیهای دقیق مددکاری و ارزیابی شرایط خانواده زیستی در صورتی که خانواده فاقد صلاحیت سرپرستی باشد، اقدامات قانونی جهت اخذ اذن قضایی و سلب صلاحیت والدین انجام میگیرد و در این صورت است که کودک واجد شرایط واگذاری برای فرزند خواندگی است.
وی با بیان اینکه در حال حاضر 250خانواده واجد شرایط متقاضی فرزند پشت نوبت هستند، گفت: همانطور که گفته شد، تعداد کودکان قابل واگذاری انگشت شمار و بسیار محدودند. در این میان، تعداد خانوادههایی که متقاضی فرزند دختر میباشند بسیار بیشتر از خانوادههای متقاضی فرزند پسر است. به ازای هر فرزند دختر بین 14 تا 15 خانواده متقاضی پشت نوبت هستند.
وی افزود: خانوادههای گرامی باید مطلع باشند که هیچ سختگیری در کار نیست و هدف ما نیز برخورداری کودکان از نعمت خانواده است تا مراحل رشد آنها به صورت طبیعی و در محیط خانواده طی شود و از آغوش گرم خانواده بیبهره نمانند. بههمین دلیل از زمان ثبتنام خانوادهها در سامانه فرزندخواندگی تا زمان تکمیل پرونده فقط 3 ماه زمان میبرد. بعد از آن علت طولانی شدن فرآیند، نبودن کودک قابل واگذاری به فرزندخواندگی در مراکز است.
وی خاطرنشان کرد: از سال 93 نیز فرآیند واگذاری کودکان نیازمند به درمان به فرزندخواندگی در خراسان رضوی آغاز گردید و کودکانی که دارای بیماری، اختلالات یا معلولیت میباشند و نیازمند عمل جراحی، پیوند، مصرف مادام العمر دارو و... هستند به فرزندخواندگی واگذار میشدند. از ابتدای اجرای این طرح 300 کودک نیازمند به درمان به فرزندخواندگی واگذار گردیدند و خانوادههای دریادل بسیاری بودند که سرپرستی این کودکان که شرایط دشوار و پیچیدهای را دارند، عهدهدار شدند.
وی افزود: بنابر آنچه گفته شد، تعداد بسیار محدودی از کودکانی که در مراکز نگهداری میشوند واجد شرایط واگذاری به فرزندخواندگی میباشند و اکثریت آنها شرایط واگذاری را ندارند. سیاست بهزیستی خانواده گرایی به جای مرکز گرایی است و بر پیوند دادن کودکان با خانوادهها و برخورداری کودکان از نعمت خانواده تاکید دارد. بههمین منظور طرح فرزند پذیری میهمان از اسفندماه 1400 برای اولین بار در کشور به ابتکار و همراهی بهزیستی خراسان رضوی و مجتمع شوق زندگی(دادسرای عمومی و انقلاب) کلید خورد. بدینصورت که کودکانی که واجد شرایط واگذاری برای فرزندخواندگی نیستند به صورت میهمان به خانوادههای متقاضی که اصطلاحا خانوادههای فرزند پذیر میهمان نامیده میشوند تا زمانی که شرایط برای بازپیوند کودک با خانواده زیستیاش مهیا شود، سپرده میشوند.
وی خاطرنشان کرد: اینکه کودک در کنار یک خانواده سالم حتی برای مدت محدودی زندگی کند بهتر از انتقال او به مراکز است. کودکان بسیاری از رفتارها را بهصورت الگو برداری آموزش میبینند. الگوپذیری یکی از روشهای جامعه پذیری کودکان است بنابراین باید پروسه رشد طبیعی کودک در یک خانواده سالم طی شود تا کودک کارکردهای خانواده را فرا بگیرد. در طرح فرزندپذیری میهمان به دنبال احیای سنت حسنه رسول خدا(ص) هستیم. در فرهنگ ایرانی اسلامی ما در گذشته زمانی که خانواده دچار مشکلی میشدند، فرزند به صورت موقت به یکی از بستگان سپرده میشد و یکی از بستگان، سرپرستی کودک را بهصورت موقت تا زمان مساعد شدن شرایط خانواده زیستی عهدهدار میشد. لازم بذکر است که در نیمسال ابتدای سالجاری 90 کودک به عنوان میهمان به خانوادههای متقاضی فرزندخواندگی میزبان سپرده شدند.