به گزارش شهرآرانیوز؛ «تبعیض» برای معلولان، مفهومی کاملا ملموس است. شاید همین واژه را بتوان مهم‌ترین دلیل یک واقعیت تلخ در زندگی شان دانست، آن هم در شرایطی که این گروه‌ها با محدودیت‌های زیادی در اجتماع روبه رو هستند، آینده شغلی مبهمی دارند، کمتر از افراد عادی استخدام می‌شوند و نرخ بیکاری شان رو به افزایش است.

کمک به ایجاد فرصت‌های شغلی برای گروه‌های هدف سازمان بهزیستی و توانمندی آن ها، یکی از برنامه‌های این سازمان است. علاوه بر این، با توجه به جامعه آماری گسترده در گروه‌های مختلف ناشنوایان، نابینایان، معلولان جسمی وحرکتی و...، دغدغه متولیان دولتی نیز سامان دهی آن‌ها به ویژه در حوزه اشتغال است.

برگزاری نخستین آزمون استخدامی

قانون حمایت از حقوق معلولان در اسفند ۱۳۹۶ تصویب و در سال ۱۳۹۷ ابلاغ شد تا بتواند گوشه‌ای از مشکلات جامعه هدف را برطرف و مسیر را برای ایجاد عدالت در حوزه‌های آموزشی، رفاهی و اقتصادی هموار کند؛ قانونی که در بخش‌های مختلف آن به موضوع مناسب سازی، دسترس پذیری، ارائه خدمات بهداشتی، درمانی و توان بخشی و... اشاره شده است.   

حمایت از این گروه در راستای ایجاد فرصت‌های شغلی، بخشی دیگر از این قانون است. طبق ماده ۱۵ قانون، تمام سازمان‌ها موظف به جذب ۳ درصدی توان یابان هستند تا مشکل بیکاری این گروه از جامعه حل شود؛ با برگزاری اولین آزمون استخدامی معلولان در خرداد امسال، روزنه‎های امید برای تحقق این بند قانونی باز شد. 

با برگزاری این آزمون قرار بود از هزارو ۱۱ داوطلب استان خراسان رضوی، ۳۱۳ نفر جذب شوند، اما آنچه درنهایت اتفاق افتاد، پذیرفته شدن ۱۶۴ نفر از ۲۸۹ داوطلب استان بود که نمره قبولی را در آزمون کسب کرده بودند. این گفته را بگذارید کنار این موضوع که بزرگ‌ترین نگرانی توان یابان تحصیل کرده، اشتغال و استقلالشان است و مدت‌ها منتظر برگزاری این آزمون بودند و خودشان را برای این رقابت آماده کرده بودند، اما نتیجه آزمون استخدامی ویژه معلولان ۱۴۰۳ خیلی‌ها ازجمله نابینایان را غافلگیر کرد.

محک معلولان، براساس دستورالعمل برای افراد سالم

حمیدرضا علیزاده رضایی، معاون توان بخشی اداره کل بهزیستی خراسان رضوی، بعد از مشخص شدن نتایج آزمون اعلام کرد: ۲۸۹ نفر در این آزمون نمره قبولی را کسب کردند، اما بیشتر آن‌ها در جلسه کمیسیون پزشکی، رد و فقط ۱۶۴ نفر پذیرفته شدند و به مرحله بعد یعنی مصاحبه راه یافتند.   

نابینایان که جمعیت بزرگی از افراد ردشده در این آزمون را تشکیل می‌دهند، ادعا دارند برگزاری کمیسیون پزشکی و رد آن‌ها در این کمیسیون، به دلیل معلولیتشان، منصفانه نیست و خواهان پیگیری موضوع و گرفتن حق تضیع شده شان هستند. همین مسئله هم سبب شد که ما در شهرآرا میزبان آن‌ها باشیم و صحبت هایشان را بشنویم. روایت آن‌ها را هم ۲۶ مهر امسال در گزارشی با تیتر «رد معلولان در آزمون استخدامی معلولان!» منتشر کردیم.   

حالا حدود یک ماه از آن زمان می‌گذرد و ما پیگیر تازه‌ترین وضعیت رسیدگی به اعتراض این معلولان شده ایم، با این حال متولیان حوزه‌های مربوط در پاسخ به چرایی موضوع رد شدن معلولان در آزمون مربوط به خود آن ها، هرکدام توپ را در میدان دستگاه و نهاد دیگری می‌اندازند و حتی پیگیری ما از سازمان آموزش وپرورش اسثتنایی و... هم بی نتیجه ماند و هرکه مدعی است که متولی برگزاری آزمون ارگان دیگری است و او باید پاسخگو باشد.

اما نابینایان که بیشترشان همان افراد ردشده در آزمون هستند، همچنان بر سر گفته و ادعای خودشان مانده اند و حرفشان این است که مرحله کمیسیون پزشکی برای سنجش سلامت افرادی که با کارت ویژه معلولیت ثبت نام کرده اند، بیجاست و مجریان برگزاری آزمون، باید در این زمینه پاسخگوی آن‌ها باشند. درعین حال اداره کل بهزیستی استان، حمایت از گروهی را که توان یاب و خاص هستند و با بی عدالتی روبه رو شده اند، جزو وظایف خود می‌داند.

مسعود فیروزی، مدیرکل بهزیستی استان، با توضیح کوتاهی صحبتش را در این باره، این گونه شروع می‌کند: در آزمونی که ویژه توان یابان برگزار می‌شود، نباید به دنبال یک فرد سالم بود.

او بلافاصله پشت بندش ادامه می‌دهد: مشکل اصلی در این رقابت و گزینش، نه تنها آموزش وپرورش بلکه همه ارگان‌هایی هستند که در جذب ۳ درصدی سهمیه تعیین شده ویژه توان یابان هم دنبال کسانی هستند که افت عملکرد نداشته باشند، درحالی که خود عبارت معلول به معنی فردی است که آسیبش، موجب افت عملکرد در فعالیت‌های زندگی و مشارکت‌های اجتماعی شده باشد، پس اگر ارگانی به دنبال این موضوع باشد که در گروه معلولان افت عملکرد نداشته باشد، امکان پذیر نیست، بلکه باید با مناسب سازی محیط‌های شغلی برای رفت وآمد راحت آن ها، شرایط حضور آنان را فراهم کنند.

فیروزی ادامه می‌دهد: در برخی زمینه‌ها حق با دستگاه‌های مربوط است، مثلا اینکه ادعا دارند انتخاب نابینایان برای آموزگاری ابتدایی مناسب نیست، به این دلیل که او باید مسیر حرکت دست کودک را برای نوشتن ببیند و حروف را درست ادا کند، شاید دلیل قانع کننده‌ای باشد، اما در بین شرکت کنندگان، افراد توانمند زیادی هستند که‌ می‌توانند به راحتی کلاس را مدیریت کنند؛ به عنوان مثال یک نابینا چرا نباید دبیر معارف دینی باشد؟ به نظر من در خیلی از موارد، انتخاب این افراد و گزینه ها، دنیای آموزگاری و آموختن را برای بچه‌ها شیرین‌تر می‌کند و نباید آن‌ها درست در مرحله کمیسیون پزشکی رد شوند.

مدیرکل بهزیستی استان تأکید می‌کند: مشکل اصلی در حوزه سنجش افراد، این است که براساس دستورالعمل‌ها و معیار‌هایی که برای گزینش افراد سالم دارند، توان یابان را‌ می‌سنجند و محک می‌زنند.   
فیروزی می‌گوید: جلسه و نشستی با حضور افراد معترض به گزینش در این آزمون برگزار شد و براساس گفته‌های آن‌ها پیگیر این موضوع هستیم و تابه حال مکاتبات زیادی شده است و امیدواریم به نتایج خوبی به نفع این گروه برسیم.